Sulmet ushtarake të Izraelit kundër Iranit tronditën tregjet globale, ndërsa çmimet e naftës u rritën dhe aksionet ranë për shkak të shqetësimeve se sulmet mund të shkaktojnë një konflikt më të gjerë në Lindjen e Mesme që do të prishte furnizimet me energji në botë dhe do të nxiste inflacionin, sipas gazetës amerikane ”New York Times” (NYT).

Çmimet e naftës së papërpunuar Brent, referenca ndërkombëtare, u rritën sot duke u rritur në një moment me 9,0 për qind në pothuajse 78 dollarë për fuçi.

Në tregtimin e hershëm evropian, çmimet u moderuan disi, në rreth 73 dollarë për fuçi, një fitim prej 5,0 për qind.

Ky ishte ende fitimi më i madh i naftës këtë vit.

Tregjet e aksioneve ranë gjerësisht në të gjithë Azinë.

Tregtia në tregjet e ardhshme S&P 500 tregoi se aksionet amerikane mund të binin me 1,3 për qind kur të hapen në Nju Jork.

Investitorët që kërkojnë vende më pak të rrezikshme për të investuar paratë e tyre rritën çmimin e arit, dhe rendimentet e shënimit 10-vjeçar të Thesarit të SHBA-së, të cilat lëvizin në mënyrë të kundërt me çmimet, ishin më të ulëta.

Irani është ndër prodhuesit më të mëdhenj të naftës në botë dhe ia shet pothuajse të gjithë atë që prodhon Kinës, e cila konsumon 15 për qind të furnizimit global.

Shitjet nga kompania shtetërore e naftës e Iranit në Kinë përfaqësojnë rreth 6,0 për qind të të gjithë ekonomisë së Iranit dhe janë të barabarta me rreth gjysmën e të gjithë shpenzimeve të qeverisë së saj.

Eksportet e Iranit kanë mbetur prapa vitet e fundit, pasi sanksionet ndërkombëtare kanë kufizuar aftësinë e tij për të modernizuar teknologjinë e nxjerrjes dhe transportit të naftës.

Por, dërgesat e Iranit kanë filluar të rimëkëmben vitin e kaluar për shkak të kërkesës së fortë nga Kina, e cila do të detyrohej të blinte naftë diku tjetër nëse një konflikt më i gjerë do të ndërpriste furnizimet iraniane.

Kina ka një rezervë të madhe strategjike nafte, të akumuluar përmes më shumë se një dekade blerjesh, që mund ta ndihmojnë atë të përballojë javë të tëra ndërprerjeje të importeve.

Irani mban një pozicion strategjik në anën veriore të Ngushticës së Hormuzit, në dalje të Gjirit Persik.

Kjo do të thotë që Irani mund të bllokojë eksportet e naftës dhe gazit natyror nga prodhuesit e tjerë të naftës në Lindjen e Mesme në hakmarrje për sulmin izraelit.